بازگشت
موسي قلعه تكرار سناريوي سال گذشته
محمداسحاق فياض محمداسحاق فياض

امروزهلمند به عنوان يك ولايت آشوب زده و آلوده به مواد مخدر شناخته مي شود، ولايتي كه تنها 45 درصد كل مواد مخدر جهان را توليد مي كند و سرزميني كه هرگز جنگ و نا آرامي در آن پاياني ندارد. هر چند كه تا پيش ازاين بازي گران اصلي در اين ولايت را مافياي مواد مخدر، طالبان، سران قبايل و نيروهاي دولتي و ناتو تشكيل مي دادند اما چند روزي مي شود كه تازه واردان جديدي نيز در اين ولايت پا گذاشته اند. نيروهاي القاعده كه از كشورهاي مختلف در اين جريان تروريستي گرد آمده اند، اكنون در ولسوالي موسي قلعه ولايت هلمندجمع شده اند و به فعاليت هاي تروريستي و آموزش هاي خرابكارانه مشغول مي باشند.

سخنگوی وزارت دفاع افغانستان می گوید: "دهشت افکنان از کشورهای مختلف که بیشترشان اعضای القاعده هستند، مراکزی را در آنجا (موسی قلعه) برای سازماندهی خویش در ابعاد مختلف ایجاد کرده اند." طبق گزارش هاي رسيده اين افراد بدون هراس سرگرم آموزش هاي هراس افگنانه در ميان اين مردم مبادرت مي ورزند و جوانان اين ولسوالي را كه از تعليم و مكتب بدور مانده اند آموزشهاي تروريستي مي دهند وآنان را ترغيب مي كنند تا به گروه طالبان و يا القاعده پيوسته عليه دولت مركزي افغانستان بجنگند، در كنار شستشوي مغزي، جواناني كه براي پيوستن به طالبان از خود تمايل نشان مي دهند به اموزش هاي نظامي و شيوهاي بمب گزاري، ترور و عمليات انتحاري را به آنان آموزش مي دهند.

ولسوالي موسي قلعه يكي از مناطقي است كه بيشترين جنگ ها و آشوب ها را طي شش سال اخير تجربه كرده است و يكي از ناآرام ترين مناطق افغانستان به شمار مي رود كه تا كنون چندين بار ميان نيروهاي دولتي و ناتو از يك سو و نيروهاي طالبان و القاعده از سوي ديگر دست بدست شده است. نه ماه پيش در همين زمان نيز موسي قلعه اوج جنگ ها و نبرد ها را تجربه كرد و فرجام اين نبرد هاي خونين ميان گروه طالبان و نيروهاي دولت و ناتو به يك آتش بس و مصالحه متاركه جنگ منجر گرديد و در ظاهر اداره موسي قلعه بدوش سران قبايل افتاد و در واقع طالبان توانست حد اقل طي شش ماه بدون هر گونه فشاري در اين ولسوالي تشكيلات نظامي و تداركاتي خود را سامان بدهد و خود را براي جنگ سال آينده آماده نمايد. طالبان باگرم شدن هوا وسپري شدن فصل زمستان در يك حركت نمايشي ولسوالي موسي قلعه را دوباره تصرف كردند وجنگ و فعاليت هاي مافياي مواد مخدر دوباره از نو آغاز گرديد.

اكنون پس از يك سال بار ديگرموسي قلعه شاهد تجمع گسترده نيروهاي طلبان و القاعده است تا طرح هاي پاييزي شان را دوباره به مر حله اجرا بگذارند، اكنون سئوال اساسي اين است كه ايا طالبان و القاعده مي خواهند با تجمع نيرو بار ديگر سناريوي سال گذشته را تكرار نمايند و در فصل زمستان ولسوالي موسي قلعه را به به پايگاه امن زمستاني خود تبديل نمايند يا اين كه مي خواهند آخرين نبرد هاي پاييزي را در اين منطقه انجام بدهند و پايگاههاي زمستاني پيش ساخته شان باز گردد؟

 در گذشته و حال در عين حالي كه در موسي قلعه خونين ترين خشونت ها و جنگ ها جريان داشته است، اما بازي هاي پشت پرده سياسي نيز همچنان داغ بوده است، اگر نظاميان دولتي و ناتو وباشبه نظاميان طالبان تشنه به خون هم ديگرند بازي گران سياست از هردو جريان رو در روي يك ديگر به چانه زني هاي سياسي مشغولند. آنچه از فعاليت هاي نظامي و سياسي طالبان بر مي آيد اين است كه موسي قلعه بار ديگر بر اساس يك مصالحه در ظاهر به سران و بزرگان قومي سپرده شود و طالبان بتوانند درآنجا استراحت گاه زمستاني براي شان ايجاد نمايند.از فعايت هاي نيروهاي اطلاعاتي بريتانيا نيزچنين برمي آيد كه اين نيروها نيزبدشان نمي آيد كه فشار جنگ طي يك مصالحه با طالبان از سر سربازان شان كم شده و به نبرد هاي پاييزي هرچه زود تر خاتمه داده شود آنان به اين توجيه مذاكرات سري را با طالبان به پيش مي برند كه شايد بتوانند در صفوف طالبان اختلاف ايجاد نمايند، اما تجربه ناكام سال گذشته سبب گرديده كه برخي از جريانهاي اطلاعاتي ديگر با آن مخالفت نمايد. بر اساس گزارش روز نامه ساندي تلگراف، تلاش های سرویس جاسوسی انگلیس (ام آی6) برای امضای معاهده های صلح با گروه طالبان در افغانستان نه تنها سبب بروز اختلافاتی میان انگلیس و آمریکا، بلکه باعث اختلاف نظر در میان فرماندهان نظامی آمریکایی شده است فرماندهان نظامی آمریکا از این ابراز نگرانی کرده اند که ممکن است اطلاعات انگلیس در این توافقات زیان ببیند و گرفتار فریب شورشیان طالبان شود، چنان چه ممکن است تلاش اطلاعات انگلیس برای ایجاد شکاف میان گروه طالبان به شکست منجر گردد و حتی این فعالیت ها در ولایت هلمند جنگ با تروریسم را با مشکل مواجه کند. برخی از نظامیان آمریکا با مقایسه اقدام اخیر ام آی6 با طرح سال گذشته انگلیس در تحویل ولسوالی موسی قلعه به طالبان ابراز داشتند، نرمش اخیر طالبان در برابر طرح اطلاعات انگلیس می تواند خدعه ای دیگر چون خدعه در قضیه موسی قلعه باشد.

هم اكنون موسي قلعه در تصرف گروه طالبان است و نبرد در اين ولسوالي هم چنان ادامه دارد، روند فعاليت هاي نظامي نيز نشان مي دهد كه انگلستان كه بيش ترين نيرو را در اين ولايت دارد نبست به مذاكره و يا جنگ با طالبان موضع محافظه كارانه اي را در پيش گرفته است. تام كولينز، سخنگوي اردوی آمريكا، چند روز پس از تصرف موسي قلعه توسط طالبان گفت: ناتو و نيروهاي افغان در يك زمان مناسب اين شهر را پس خواهند گرفت. اماريچارد ايتون، سخنگوي نظاميان انگليس در هلمند گفت: هيچ كاري در افغانستان آسان و ساده نيست. شما نمي توانيد تمام كارها را به طور هم زمان انجام دهيد. بدين شكل نمي توان با اقدامات شبه نظاميان مقابله كرد. همان گونه كه فرمانده نيروهاي ناتو در افغانستان گفته است، ما در يك زمان كه خودمان انتخاب مي كنيم به مساله موسي قلعه رسيدگي خواهيم كرد. ريچارد ايتون همچنين احتمال انجام گفتگوهاي صلح در اين شهر در آينده را رد نكرد و گفت: راه حل موجود در برابر اقدامات شبه نظاميان، سياسي است.

اما جنرال غلام محي الدين، يك فرمانده بلند پايه اردوی ملی در هلمند اظهار داشت: شبه نظاميان خارجي مسئول اداره اردوگاه هاي آموزشي در حوالي موسي قلعه هستند كه به شبه نظاميان طالبان نحوه ي بمب گذاري هاي انتحاري و جاده اي را آموزش مي دهند. جنرال محي الدين به خبرگزاري آسوشيتدپرس گفت: نيروهاي افغان و ائتلاف مركز منطقه موسي قلعه را محاصره كرده اند. ما مذاكره با رهبران قبيله ايي به منظور پس گرفتن موسي قلعه از طالبان را آغاز كرده ايم.

اكنون با توجه به اين تحولات سياسي و نظامي كه در موسي قلعه جريان دارد آيا سناريوي سال گذشته در اين ولسوالي تكرار نخواهد شد؟ طبق گفته اين جنرال اردوي ملي  كه سران و بزرگان قومي اين ولسوالي به عنوان واسطه ميان طرف هاي در گير عمل مي كنند، در واقع عين تكرار همان سناريويي است كه سال گذشته در موسي قلعه و در همين زمانها تكرار گرديد و ولسوالي موسي قلعه در ظاهر به سران و بزرگان قومي سپرده شد و نيروهاي دولتي و ناتو از اين ولسوالي خارج گرديدند و طالبان باخيال راحت توانستند زمستان را در اين ولسوالي بدون كوچك ترين ترس و واهمه سپري نمايند. اكنون طالبان و نيروهاي خارجي القاعده با تلاش هاي مضاعف سعي دارند خود مختاري و اداره موسي قلعه را بار ديگر از دولت مركزي افغانستان باز پس بگيرند. و همان تجربه اي را تكرار كنند كه براي دولت مركزي و ناتو بسيار گران تمام شد. طالبان مي دانند كه اين امتياز امسال به آساني بدست نخواهد آمد و براين اساس در اين روز ها تمام توان خود را به خرج مي دهند تا موسي قلعه را هم چنان در چنگ داشته باشند و نيروهاي دولتي و ناتو را مجبور سازند تا از راه مصالحه موسي قلعه را به سران محلي بسپارند و ناتو و اردوي ملي و پوليس اين ولسوالي را ترك گويند. 

   

 

 


November 4th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات